• Kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy różnych armii i narodowości, w tym sporo Polaków, zginęło w walkach o Twierdzę Przemyśl podczas I wojny światowej. Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl rozpoczął tworzenie księgi poległych i zmarłych. W walkach o Twierdzę Przemyśl życie straciło kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy.
- Rozpoczęliśmy gromadzenie nazwisk poległych i zmarłych żołnierzy, pochowanych na cmentarzach w Przemyślu i powiatu przemyskiego. Ciągle spływają nowe dane z nazwiskami. Wiemy, że w Twierdzy Przemyśl istniało 66 cmentarzy wojennych - mówi Mirosław Majkowski, przewodniczący ZGFTP. W latach 30 ub. wieku część cmentarzy została zlikwidowana. Szczątki przeniesiono na inne nekropolie.
- Cały czas zdobywamy nowe dane ze spisami poległych. Za wcześnie, aby mówić o konkretnych liczbach. Możemy za to podać dokładne informacje o kilku małych cmentarzach i liczby pochowanych tam osób - twierdzi Majkowski. Według niego poległych i zmarłych spoczywających na cmentarzach Twierdzy Przemyśl można podzielić na trzy grupy. Pierwsza to polegli w walkach o Twierdzę w latach 1914-1915. Druga to polegli w maju i czerwcu 1915 r. podczas odbijania Twierdzy. Trzecia grupa to zmarli z ran i chorób w przemyskich szpitalach w okresie 1916-1918. Szczególnie pod koniec wojny widać ogromną śmiertelność od chorób takich jak tyfus i czerwonka.
- Przy okazji wychodzą bardzo ciekawe fakty dotyczące miejsc pochówku niemal 2 tys. polskich żołnierzy poległych i zmarłych w latach 1919-1920 pochowanych na przemyskich cmentarzach. Dziś jest tylko jedna ich mogiła na Zasaniu, a pochowani są też na cmentarzu przy ul. Przemysława. W przyszłym roku jest rocznica Bitwy Warszawskiej i znakomita okazja do ich uczczenia - mówi Majkowski. Po co księga poległych i zmarłych? Coraz więcej rodzin poszukuje swoich przodków i przyjeżdża do miejsc, w których znajdują się ich groby. Na Zachodzie bardzo dba się o takie sprawy. O swoich żołnierzach pamiętają ich rodzinne miejscowości. Np. w Innichen w południowym Tyrolu we Włoszech jest wystawiona metalowa księga poległych w I i II wojnie, pochodzących z tej miejscowości. Wśród nazwisk jest Jacob Lusser, który 29 października 1914 r. poległ w Twierdzy Przemyśl. Zdjęcie księgi (na fot) otrzymaliśmy od naszego Czytelnika Krzysztofa.